ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

Mesleki ve teknik eğitim alan programları, bireyleri iş hayatına hazırlamak amacıyla tasarlanmış olup iş gücü piyasası ihtiyaçları ve iş analizi yaklaşımını esas alır. Bu yaklaşımda meslekler analiz edilerek meslek profili tanımlanır ve meslek elemanının yapması gereken iş/görev ve işlemler belirlenir. Öğretim programı; söz konusu iş ve işlemleri yerine getirebilmek için sahip olunması gereken bilgi, beceri, tutum ve tavırları kazandırmayı ders ve modüller yoluyla ortaya koyar. Eğitim etkinlikleri bireyleri bu çerçeveye uygun olarak iş hayatına hazırlayacak şekilde planlanır. Öğretim programı; eğitsel etkinliklerin hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesini içeren detaylı bir plandır. Bu plan; öğrencinin bireysel farklılıklarına ve özelliklerine uygun seçenekler sunarken sektör beklentilerine cevap veren, ulusal ve uluslararası bilgi, beceri ve yetkinliklere sahip meslek elemanları yetiştirmeyi amaçlar. Bunlar doğrultusunda mesleki ve teknik eğitimde iş ve meslek analizine dayalı, modüler yapıda program yaklaşımı benimsenmiştir. Program geliştirme süreci aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır:

Analiz : İş piyasası ihtiyaç analizi/beceri ihtiyaç analizi/eğitim ihtiyaç analizi/meslek analizi/ulusal meslek standartları

Tasarlama : Program yaklaşımının belirlenmesi ve yaklaşıma uygun çerçevenin oluşturulması

Geliştirme : Program dokümanlarının hazırlanması Uygulama : Programların onaylanması ve uygulanması

Değerlendirme: Uygulamaların izlenmesi, değerlendirilmesi ve güncellenmesi Söz konusu sürecin analiz, tasarlama ve geliştirme aşamalarını gerçekleştirmek üzere iş piyasası temsilcilerinden, alan öğretmenlerinden, alanda uzman akademisyenlerden komisyon oluşturulmuştur.

Komisyon çalışmalarına kamudan, özel sektörden ve sivil toplum kuruluşlarından temsilciler katılmıştır. Yiyecek İçecek Hizmetleri Alanı Program Geliştirme Komisyonu, aşağıda sıralanan program dokümanlarını hazırlamak için planlanan bir dizi faaliyet gerçekleştirmiştir. Planlanan faaliyetler sonunda;

 

· Meslek analizleri ve ulusal/uluslararası yasal düzenlemeler referans alınarak öğretim programını tasarlamak için hazırlanan görev ve işlemlerin yapılış sırası, gerekli bilgi tabanı, araç gereçteki ortaklık, ortaya çıkacak ürün ya da hizmetin özelliği ve öğretim için gerekli sürenin dikkate alınarak gruplandırıldığı yeterlilik tablosu,

· Yeterlilik tablosunda yer alan işlemlerin tam ve doğru olarak gerçekleştirilebilmesini sağlamak üzere her bir işlem için gerekli bilgi, beceri, tavırlar, araç gereç, donanım, standart ve sürenin yer aldığı işlem analiz formları,

· Öğretim programını oluşturacak, anlamlı ve belli düzeyde bağımsız olma özelliği taşıyan, öğrenme dönemi sonunda öğrencinin bilmesi ve yapması gerekenlerin ifade edildiği öğrenme kazanımları ile bireyin hedeflenen öğrenme kazanımlarına sahip olup olmadığını yoklayan ve içinde kabul ölçütlerinin de yer aldığı başarım ölçütleri bölümlerinden oluşan modül bilgi sayfaları,

· Modül bilgi sayfalarındaki modül öğrenme kazanımları gruplandırılarak oluşturulan ders öğrenme kazanımları ve öğrencinin bu kazanımlara sahip olabilmesi için gerekli bilgi tabanının, anlamlı ve sistematik bir şekilde konularının sıralandığı içerik bölümlerinden oluşan ders bilgi formları hazırlanmıştır. İşlem analiz formunda yer alan bilgi, beceri ve tavırlardan yararlanılarak aşağıda sıralanan ilkeler doğrultusunda program dokümanlarındaki program, ders ve modül öğrenme kazanımları yazılmıştır. Öğrenme kazanımlarının yazılmasında;

· Öğrenme dönemi sonunda, öğrencinin bilmesi ve yapması gerekenlerin esas alınmasına,

· Öğrenme süreci sonunda öğrencinin daha çok ne yapacağına odaklanılmasına,

· Öğrenciler, öğretmenler, işveren ve değerlendiriciler tarafından kolayca anlaşılabilir bir şekilde ifade edilmesine,

· Gözlenebilir ve ölçülebilir bir şekilde olmasına dikkat edilmiştir. Yiyecek İçecek Hizmetleri alanı çerçeve öğretim programı, yukarıda sıralanan program dokümanları doğrultusunda düzenlenmiştir.

 ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMININ HEDEFLERİ

Yiyecek İçecek Hizmetleri Alanı Çerçeve Öğretim Programı’nda öğrencilere, alan/dallar ile ilgili temel bilgi ve becerileri kazandırmanın yanı sıra öğrencilerin yeniliğe ve değişime uyum sağlayabilen, çevresindeki insanlarla sağlıklı iletişim kurabilen, hedeflerini belirleyip bunlara ulaşmak için girişimlerde bulunabilen, yaratıcı, eleştiriye açık ve mesleki yeterliklere sahip bireyler olarak yetiştirilmesi hedeflenmiştir. Yiyecek İçecek Hizmetleri Alanı Çerçeve Öğretim Programı’nda 1. Aşçılık 2. Pasta ve tatlı yapımı 3. Servis 4. Fırıncılık 5. Kantin işletmeciliği 6. Kasaplık dalları yer almaktadır. Bu doğrultuda Yiyecek İçecek Hizmetleri alanı ve alan altında yer alan mesleklerde ulusal ve uluslararası düzeyde standartlara uygun örgün öğretim programı hazırlanmıştır. Bu programda öğrenciye; iş sağlığı ve güvenliğinin yer aldığı beslenme ilkeleri ve hijyen, ahilik kültürü ve girişimcilik, temel yiyecek üretimi ve servis hazırlıkları ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin yanı sıra;

· Aşçılık dalında; mutfak uygulamaları, Türk mutfağı yemekleri, hamur ürünleri, tatlı yapım teknikleri, açık büfe,

· Pasta ve tatlı yapımı dalında; temel hamur teknikleri, pasta yapım teknikleri, pastane organizasyonu, tatlı yapım teknikleri, açık büfe,

· Servis dalında; yiyecek servisi, konuk masasında servis, yemek gruplarının servisi, içecek servisi,

· Fırıncılık dalında; ekmek yapımı, simit yapımı, pide yapımı, ürün alım ve satışı,

· Kantin işletmeciliği dalında; yiyecek hazırlama, içecek servisi, ürün alımı ve satımı, hızlı hazır yiyecekleri,

· Kasaplık dalında; et işleme, et pişirme, kesimlik hayvanlar, geleneksel et ürünleri ve sakatatlar ve ürün alımı ve satımı ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması hedeflenmektedir.

ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMININ SÜRESİ

Alan programının toplam eğitim süresi dört eğitim ve öğretim yılı olarak planlanmıştır. REFERANS DOKÜMANLAR VE DAYANAKLAR Program hazırlanırken; Resmî Gazete’de yayımlanan Ulusal Meslek Standartları, Ulusal Yeterlilikler, ISCED-F Sınıflaması ve ilgili diğer mevzuatlardan yararlanılmıştır.

· 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu

· 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

· Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği

· İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği

· İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik

· İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik

· Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik

· Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği

· Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği

· Okul Kantinlerine Dair Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği

· HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Point) Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları

· Türk Gıda Kodeksi

· İSO 22000 (Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi)

· İSO 9001 (Kalite Yönetim Sistemi)

· 29.12.2010 tarih ve 27800 sayılı 2. mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Aşçı 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı

· 19.03 2015 tarih ve 29300 sayılı mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Kabin Memuru 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı

· 29.12.2010 tarih ve 27800 sayılı 2. mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Pastacı 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı

· 11.09.2015 tarih ve 29472 sayılı mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Servis Görevlisi 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı

· 22.06.2017 tarih ve 30104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kasap 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı

· 30.09.2020 tarih ve 31260 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hızlı Servis (Fast Food) Restoran Sorumlusu (Supervisor) 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı BELGELENDİRME Alan ve dalın 11. sınıfını başarı ile tamamlayanlara kalfalık belgesi, 12. sınıfını başarı ile tamamlayanlara ustalık belgesi; fark derslerini başarı ile bitirenlere ise Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Mesleki Eğitim Merkezi programı diploması verilir.

PROGRAMDA AMAÇLANAN ÖĞRENME KAZANIMLARI

Alan Ortak Kazanımları

· İş sağlığı ve güvenliği, beslenme ilkeleri ve hijyen ile ilgili iş ve işlemleri yapar.

· Ahilik kültürü ve meslek etiğine uygun davranışlar sergiler.

· Alanı ile ilgili geliştirdiği girişimci fikirler doğrultusunda gerekli iş ve işlemleri yapar.

Aşçılık Dalına Ait Kazanımlar

· Reçeteye ve kalite ölçütlerine uygun olarak temel yiyecek üretimi yapar.

· Servis hazırlıklarını yapar.

· Reçeteye göre mutfak uygulamaları ile ilgili iş ve işlemleri yapar.

· İstenilen kıvam, renk, lezzet ve görünümde açık büfe ürünlerini hazırlayıp sunar.

· Türk mutfağı yemekleri yapar.

· Hamur ürünleri hazırlar.

· Tatlılar hazırlar.

Pasta ve Tatlı Yapımı Dalına Ait Kazanımlar

· Reçeteye ve kalite ölçütlerine uygun olarak temel yiyecek üretimi yapar.

· Servis hazırlıklarını yapar.

· İstenilen renk, şekil, tat, pişkinlik ve kabarıklığa sahip ürünü hazırlarken temel hamur tekniklerini kullanır.

· İstenilen kıvam, renk, lezzet ve görünümde açık büfe ürünlerini hazırlayıp sunar.

· İstenilen renk, şekil, tat, pişkinlik ve görünüşe sahip ürünü hazırlarken pasta yapım tekniklerini kullanır.

· İşletmenin amacına ve ürün çeşitliliğine göre pastane organizasyonu yapar.

· Reçetesine uyarak tatlılar hazırlar.

Servis Dalına Ait Kazanımlar

· Reçeteye ve kalite ölçütlerine uygun olarak temel yiyecek üretimi yapar.

· Servis hazırlıklarını yapar.

· Hijyen, servis, nezaket ve görgü kurallarına uyarak yiyecek servisi yapar.

· Hijyen, servis, nezaket ve görgü kurallarına uyarak içecek servisi yapar.

· Hijyen, servis, nezaket ve görgü kurallarına uyarak konuk masasında servis yapar.

· Hijyen, servis, nezaket ve görgü kurallarına uyarak yemek gruplarının servisini yapar.

Fırıncılık Dalına Ait Kazanımlar

· Reçeteye ve kalite ölçütlerine uygun olarak temel yiyecek üretimi yapar.

· Servis hazırlıklarını yapar.

· Hijyen kurallarına uyarak Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği’ne göre ekmek yapar.

· Hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun şekilde simit yapar.

· Hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun şekilde pide yapar.

· Hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun şekilde ürün alıp satar.

Kantin İşletmeciliği Dalına Ait Kazanımlar

· Reçeteye ve kalite ölçütlerine uygun olarak temel yiyecek üretimi yapar.

· Servis hazırlıklarını yapar.

· Hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun olarak reçetesine göre yiyecek hazırlama işlemlerini yapar.

· Servis, nezaket ve görgü kurallarına uygun olarak içecek servisi yapar.

· Hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun olarak ürün alıp satar.

· Hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun olarak hızlı hazır yiyecekler ile ilgili işlemleri yapar.

Kasaplık Dalına Ait Kazanımlar

· Kesimlik hayvanların karkasını parçalar.

· Etleri işler.

· Geleneksel et ürünleri ve sakatatları hazırlar.

· Usul ve yöntemlerine göre etleri pişirir.

· Hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun olarak ürün alıp satar.