ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

Mesleki ve teknik eğitim alan programları, bireyleri iş hayatına hazırlamak amacıyla tasarlanmış olup iş gücü piyasası ihtiyaçları ve iş analizi yaklaşımını esas alır. Bu yaklaşımda meslekler analiz edilerek meslek profili tanımlanır ve meslek elemanının yapması gereken iş/görev ve işlemler belirlenir. Öğretim programı; söz konusu iş ve işlemleri yerine getirebilmek için sahip olunması gereken bilgi, beceri, tutum ve tavırları kazandırmayı ders ve modüller yoluyla ortaya koyar. Eğitim etkinlikleri bireyleri bu çerçeveye uygun olarak iş hayatına hazırlayacak şekilde planlanır. Öğretim programı; eğitsel etkinliklerin hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesini içeren detaylı bir plandır. Bu plan; öğrencinin bireysel farklılıklarına ve özelliklerine uygun seçenekler sunarken sektör beklentilerine cevap veren, ulusal ve uluslararası bilgi, beceri ve yetkinliklere sahip meslek elemanları yetiştirmeyi amaçlar. Bunlar doğrultusunda mesleki ve teknik eğitimde iş ve meslek analizine dayalı, modüler yapıda program yaklaşımı benimsenmiştir.

Program geliştirme süreci aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır:

Analiz : İş piyasası ihtiyaç analizi/beceri ihtiyaç analizi/eğitim ihtiyaç analizi/meslek analizi/ulusal meslek standartları

Tasarlama : Program yaklaşımının belirlenmesi ve yaklaşıma uygun çerçevenin oluşturulması

Geliştirme : Program dokümanlarının hazırlanması

Uygulama : Programların onaylanması ve uygulanması

Değerlendirme: Uygulamaların izlenmesi, değerlendirilmesi ve güncellenmesi

Söz konusu sürecin analiz, tasarlama ve geliştirme aşamalarını gerçekleştirmek üzere iş piyasası temsilcilerinden, alan öğretmenlerinden, alanda uzman akademisyenlerden komisyon oluşturulmuştur. Komisyon çalışmalarına kamudan, özel sektörden ve sivil toplum kuruluşlarından temsilciler katılmıştır. Siber Güvenlik Alanı Program Geliştirme Komisyonu aşağıda sıralanan program dokümanlarını hazırlamak için planlanan bir dizi faaliyet gerçekleştirmiştir. Planlanan faaliyetler sonunda aşağıdaki dokümanlar hazırlanmıştır.

· Meslek analizleri ve ulusal/uluslararası yasal düzenlemeler referans alınarak öğretim programını tasarlamak için hazırlanan görev ve işlemlerin yapılış sırası, gerekli bilgi tabanı, araç gereçteki ortaklık, ortaya çıkacak ürün ya da hizmetin özelliği ve öğretim için gerekli sürenin dikkate alınarak gruplandırıldığı yeterlilik tablosu

· Yeterlilik tablosunda yer alan işlemlerin tam ve doğru olarak gerçekleştirilebilmesini sağlamak üzere her bir işlem için gerekli bilgi, beceri, tavırlar, araç gereç, donanım, standart ve sürenin yer aldığı işlem analiz formları

· Öğretim programını oluşturacak, anlamlı ve belli düzeyde bağımsız olma özelliği taşıyan, öğrenme dönemi sonunda öğrencinin bilmesi ve yapması gerekenlerin ifade edildiği öğrenme kazanımları ile bireyin hedeflenen öğrenme kazanımlarına sahip olup olmadığını yoklayan ve içinde kabul ölçütlerinin de yer aldığı başarım ölçütleri bölümlerinden oluşan modül bilgi sayfaları

· Modül bilgi sayfalarındaki öğrenme kazanımları gruplandırılarak oluşturulan ders öğrenme kazanımları ve öğrencinin bu kazanımlara sahip olabilmesi için gerekli bilgi ve beceri tabanına ait konuların anlamlı ve sistematik bir şekilde sıralandığı içerik bölümlerinden oluşan ders bilgi formları İşlem analiz formunda yer alan bilgi, beceri ve tavırlardan yararlanılarak aşağıda sıralanan ilkeler doğrultusunda program dokümanlarındaki program, ders ve modül öğrenme kazanımları yazılmıştır. Öğrenme kazanımlarının yazılmasında aşağıdaki konulara dikkat edilmiştir:

· Öğrenme dönemi sonunda öğrencinin bilmesi ve yapması gerekenlerin esas alınması

· Öğrenme süreci sonunda öğrencinin neleri yapabileceğine daha çok odaklanılması

· Öğrenciler, öğretmenler, işveren ve değerlendiriciler tarafından kolayca anlaşılabilir bir şekilde ifade edilmesi

· Gözlenebilir ve ölçülebilir bir şekilde olması Siber Güvenlik alanına ait çerçeve öğretim programı, yukarıda sıralanan program dokümanları doğrultusunda düzenlenmiştir.

ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMININ HEDEFLERİ

Siber güvenlik ihtiyacı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de özellikle son yıllarda büyük bir hızla artarak oldukça önemli hâle gelmiştir. Teknolojik gelişmelere eş zamanlı olarak siber riskler ve tehditler de aynı hızda değişime uğramış ve karmaşık hâle gelmiştir. Siber riskler ve tehditler, fiziki saldırılardan çok daha kapsamlı ve olumsuz sonuçlar doğuracak potansiyele ulaşmıştır. Finans, elektronik haberleşme, enerji, ulaştırma ve havacılık gibi sektörlerin güvenli dijital ortamda hizmet vermesiyle birlikte ulusal siber güvenliğin sağlanması ülkemiz için en öncelikli konulardan biri hâline gelmiştir. Bu kapsamda örgün ve yaygın eğitimde siber güvenlik eğitiminin yaygınlaştırılması, eğitim içeriklerinin geliştirilmesi ve zenginleştirilmesi amaçlanmaktadır. Siber Güvenlik Alanı Çerçeve Öğretim Programı’nda aşağıdaki dal yer almaktadır.

· Siber Güvenlik Bu doğrultuda Siber Güvenlik alanı ve alan altında yer alan mesleklerde ulusal ve uluslararası düzeyde standartlara uygun örgün öğretim programı hazırlanmıştır. Bu programda öğrenciye; bilişim sistemleri, programlama temelleri, bilişim teknolojilerinin temelleri, bilgisayarlı tasarım uygulamaları, Ahilik kültürü ve girişimcilik ile ilgili bilgi ve becerilerin yanı sıra aşağıdaki bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması da hedeflenmektedir:

· Siber Güvenlik dalında siber güvenlik atölyesi, ağ teknolojileri, sistem güvenliği, güvenli yazılım geliştirme, sızma testi ve siber olaylara müdahale, siber güvenlikte açık kaynak işletim sistemi, adli bilişim

ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMININ SÜRESİ

Alan programının toplam eğitim süresi dört öğretim yılı olarak planlanmıştır.

REFERANS DOKÜMANLAR VE DAYANAKLAR

Program hazırlanırken; Resmî Gazete’de yayımlanan Ulusal Meslek Standartları, Ulusal Yeterlilikler, ISCED-F sınıflaması ve ilgili diğer mevzuatlardan yararlanılmıştır.

· 4857 sayılı İş Kanunu

· 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

· 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

· İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği

· İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik

· İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik

· Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik

· 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu

· 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun

· ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı

· Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı (2020-2023)

· Sivil Havacılık İşletmelerine Yönelik Siber Güvenlik Talimatı (SHT-Siber) 4

· 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yazılım Uygulamaları Destek Elemanı 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı

· 20.08.2021 tarih ve 31574 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bilgi İşlem Destek Elemanı 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı

· 23.052022 tarih ve 31844 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sistem İşletmeni 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı

· 27.04.2012 tarih ve 28276 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ağ Teknolojileri Elemanı 4. Seviye Ulusal Meslek Standardı.

BELGELENDİRME

Alan ve dalın 11. sınıfını başarı ile tamamlayanlara kalfalık belgesi, 12. sınıfını başarı ile tamamlayanlara ustalık belgesi, fark derslerini başarı ile bitirenlere ise Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Mesleki Eğitim Merkezi Programı diploması verilir.

PROGRAMDA AMAÇLANAN ÖĞRENME KAZANIMLARI

Alana Ait Ortak Kazanımlar

· Kaza, yaralanma ve yangın olaylarına karşı iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak bilişim sistemlerinin temelleri ile ilgili bilgi ve beceriler kazanır.

· Teknik resim kurallarına uygun çizimler ve bilgisayarda üç boyutlu tasarım yaparak hazırladığı tasarımların baskısını alır.

· İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak bilişim etiği, bilgi güvenliği, fikri mülkiyet, sanayi devrimleri, dijital dönüşüm ve endüstri 4.0 teknolojileri, bilgisayar montajı ve ağ temelleri ile ilgili bilgi ve becerileri kazanır.

· Temel algoritma, görsel blok programlama ve programlama işlemlerini yapar.

· Ahilik kültürü ve meslek etiğine uygun davranışlar sergiler.

· Alanı ile ilgili geliştirdiği girişimci fikirler doğrultusunda gerekli iş ve işlemleri yapar.

Siber Güvenlik Dalına Ait Kazanımlar

· Bilişim ve siber güvenlik etiği, ağ ve sistem güvenliği, kriptografi, mobil ve web uygulama güvenliği, IoT ve bulut güvenliği, veri tabanı sistemleri güvenliği ile ilgili bilgi ve becerileri kazanır.

· Ağ protokolleri, ağ yönlendirme ve anahtarlama, güvenlik cihazı yapılandırma, yazılım tabanlı ağ teknolojisi ve sanal özel ağ ile ilgili bilgi ve becerileri kazanır.

· Araştırma, etkili iletişim ve sunum teknikleri, iç ve dış donanım birimleri, işletim sistemleri, tehdit modeli oluşturma ve risk değerlendirme ile ilgili bilgi ve becerileri kazanır.

· Sızma testi yaparak siber olaylara müdahale işlemlerini gerçekleştirir.

· Kimlik doğrulama, güvenli yazılım geliştirme teknikleri, yazılım güvenliği ve açık web uygulama güvenliği uygulamaları yapar.

· Açık kaynak işletim sistemi komutlarını kullanarak betik dili komut satırları geliştirip sunucu işletim sistemi üzerinde uygulamalar yapar.

· Bilişim hukuku ve adli bilişim süreçlerini takip eder.